Cổ tích

Tôi chạy một mạch từ ngoài phố vào trong phòng cậu Vũ. Cậu tôi đang tỉ mẫn mài mấy ngọn bút chì. Mắt tròn mắt dẹt, tôi lắp bắp thông báo cái tin sốt dẻo: Chị Linh Lan đẹp nhất trường tôi là con gái bà chủ quán phở mới chuyển về đầu ngõ. Đáp lại nhiệt tình của người đưa tin, cậu tôi chỉ ậm ừ trong họng vài tiếng rồi lại chúi mũi vào đám viết chì đen kìn kịt. Tôi ở với bà ngoại và cậu Vũ trong ngôi nhà nhỏ cuối hẻm. Bà ngoại gọi tôi là con ma xó vì chuyện gì trong ngõ tôi cũng biết. Cậu Vũ thì ác miệng hơn, cậu không hề kêu tên thật của tôi bao giờ mà chỉ gào lên: “Con Tí Trụi đâu rồi?” mỗi lần cậu nháo nhào đi tìm sách vở và nhất định đổ riệt cho tôi cái tội bừa bãi. Tôi không xem cậu là thần tượng vì số lần bà ngoại mắng cậu ta trong một ngày cũng sấp xỉ số lần của tôi. Thế nhưng tôi không thể nào hình dung tuổi nhỏ của mình mà thiếu vắng những chuyện thần thoại, viễn tưởng mê ly lẫn những câu chuyện bịa vô duyên cậu kể khi tôi đồng ý rửa bát hộ cậu. Ngồi bó tròn trên cái bàn ngổn ngang bản vẽ và bút thước, tôi quên đi mình là con Tí Trụi tóc thưa để chu du cùng chú lính chì trên con thuyền giấy, hay kỳ diệu hơn tôi thấy mình hóa thành công chúa mồ côi được bầy thiên nga che chở. Lắm khi câu chuyện của cậu hết đã từ lâu mà tôi tưởng mình đang bay cao trong bầu trời nhỏ hình vuông ngoài ô cửa. Đã được mấy tháng từ ngày nhà chị Linh Lan chuyển về đầu ngõ, một chiều nọ, cậu Vũ nháy tôi vô bếp. Cậu thì thầm: - Tí Trụi ủi cho cậu chiếc áo chemise mới may nhé! Tôi nhảy dựng: - Chi vậy cậu? Cậu khuỳnh khuỳnh hai tay: - Chị Linh Lan mời cậu đến chơi nhà. - Đến quán phở à? – Tôi nhăn mặt. - Không đâu Tí Trụi ơi - Cậu hất cằm lên nóc bếp - mời vào phòng khách chứ. Khi cậu Vũ có ngườI yêu, thần thoại và cổ tích cậu kể cho tôi bắt đầu thay đổi. Nếu trước đây cậu hay mở đầu bằng câu: “Giả bộ công chúa tội nghiệp là Tí Trụi nhé” thì bây giờ cậu sẽ nói: “Hãy tưởng tượng đi! Nàng tiên dịu dàng là chị Linh Lan, còn hoàng tử đẹp trai là … cậu! (?).” Tôi thường bịt mũi mỗi khi nghe câu mào đầu ấy. Chị Linh Lan nhỏ nhắn với cái cằm nhòn nhọn làm tiên thì đúng rồi, chứ cậu Vũ tóc dựng đứng thế kia mà đòi làm hoàng tử thì thật xấu hổ. Thế nhưng ở ngoài đời thì tôi tin cậu xứng vớI chị Linh Lan lắm bởi bà ngoại tôi vẫn nói: “Trai tài gái sắc.” Bà tôi nói đâu trúng đó, còn cậu Vũ lại học cực giỏi, trong xóm chẳng ai bì. Học hết năm cơ bản, cậu tôi nhận học bổng du học nước ngoài. áp mặt vào cánh cửa kính ở sân bay, tôi nhìn theo mái tóc bướng bỉnh dựng đứng của cậu nhấp nhô trong đám đông xanh đỏ. Cậu tan vào dòng người mà không ngoảng lại. Tôi hiểu cậu sợ những giọt nước mắt chảy dài trên gương mặt Linh Lan. Tôi học cấp ba ở trường ngày xưa cậu tôi học. Chị Linh Lan thôi học đã từ lâu nên hàng ngày tôi đến lớp một mình. Cứ hai tuần một lần, trong lá thư huyên thuyên đủ thứ về bà ngoạI lẫn chuyện học hành, tôi không quên kể cho cậu nghe về Linh Lan mặc dù tôi biết hai ngườI vẫn đều đặn thư từ. Cho đến bây giờ tôi vẫn lạ lùng chẳng hiểu sao tôi lại có thể yêu quý chị Linh Lan nhiều đến vậy. Trái tim của tôi từng được cậu dạy dỗ bằng cổ tích giàu thương yêu nên phải chăng vì thế mà nó cứ lo lắng từng giờ cho công chúa khi chàng hiệp sĩ đi xạ Tết đầu, cậu Vũ vắng nhà, tôi theo chị Linh Lan về một thị trấn nhỏ thăm họ hàng. Vắt vẻo trên chiếc xe ngựa đậu ở bãi chờ đủ khách, tôi chốc chốc lại ré lên cười. Tôi cười được ở bên cạnh chị, chạm tay vào tà áo lục mướt mềm. Trong bụi tung mù mịt, chị cũng thoảng cười chớp chớp hàng mi, tiếng trẻ con thị trấn í ới gọi nhau làm con ngựa kéo xe chồn chân giậm móng cồm cộp. Bà tôi về nhà trong một buổi cuối năm chợ hàng nhộn nhịp. Bây giờ mỗi khi gặp lại màu hoàng hôn đỏ tím như cái chiều chập choạng ấy, tôi lại buồn và sợ đến tái lòng. Cơm nước xong bà ngoại thở dài và ngồi quạt nhè nhẹ trên cái sập gỗ. Bà tôi chép miệng khẽ khàng: - Cô Tư bán phở sắp gả con Lan cho thằng Khánh kim hoàn đấy Hương à. Sáng nay cả chợ đồn ầm lên. Họ bảo cô Tư cho cưới trước Tết. Tôi không nghe bà ngoại nói hết. Tôi cuống cuồng bỏ vào ngồi nơi xó bếp tối đen. Đưa tay lên cổ, ngón tay tôi bất giác đụng vào cái tượng Phật bằng vàng mà ngoại tôi dẫn tôi ra mua ở tiệm chú Khánh chột mắt da đen nhờn … Mắt tôi ráo hoảnh mở căng nhức nhối. Tôi muốn cậu tôi về dẫn tôi ra khỏi khung cảnh của một chuyện thần thoại bi thảm. Tiết lạnh cuối năm lẫn mùi tro bếp lưu cữu khiến thân tôi khô cứng. Những lá thư tôi viết cho cậu Vũ giờ rất ngắn. Tôi không đá động đến Linh Lan nữa. Sau nhiều biến động, cậu tôi ở lại làm việc ở đất nước mà cậu đã học tập. Cậu không về như tôi đã mỏi lòng mong. Một cái Tết buồn buồn tiếp đến sau đám cưới chị Linh Lan. Ngày mồng ba, tôi một mình lên xe đò về thị trấn nhỏ rồi đón xe ngựa như buổi xuân nào. Ngồi yên trên tấm vải nhựa cũ nát trải sàn xe, tôi lau giọt nước mắt to tướng nơi khóe mắt. Tôi không hề khóc lần nào từ ngày cậu tôi đi vắng. Tôi đã hai mươi. Tôi biết những điều kỳ diệu bỏ đi khỏi thế giới của tôi ngày càng nhiều. Tôi đa nghi hơn vì sợ bị tổn thương như dạo ấy. Tôi dửng dưng đi qua mọi nỗi buồn vui của mọi người. Nhiều đêm, tôi nhìn vào mắt tôi lạnh lẽo trong gương. Có lẽ tôi đã thành người lớn.

004. Pha Lê - Đinh Lê Hiền

Nó chán Nghi rồi!

Tôi sững sờ dừng lại nơi cửa. Chẳng bất ngờ vì tôi biết điều đó sẽ đến. Nhưng sao tôi vẫn thấy một cái gì đó như nghẹn ngào chẹn ngang họng và nghẹt thở. Tôi đi ra. Xa nơi mà hai thằng bạn tôi đang bàn luận về Nó và Nghi. Nó là anh và Nghi là tôi.
Ngày mai anh bảo vệ luận văn tốt nghiệp. Tôi vẫn có thói quen tặng anh hoa hồng. Một bông hồng đẹp nhất của Hà Nội hôm đó mà tôi có thể bỏ công sức cả ngày tìm kiếm ở tất cả các điểm bán hoa.
Ngồi cuối phòng. Lặng lẽ nhìn mọi người chúc mừng anh. Không nhìn anh, tôi chỉ nhìn những bó hoa cứ chất đầy trước mặt anh. "Nó chán Nghi rồi", cái câu nói hôm qua cứ ám ảnh tôi. "Ui da" tôi thốt lên, những cái gai hồng, bàn tay tôi nhoè nhoẹt máu. Lỗi ở tôi, tôi có thói quen tặng hoa không giấy bọc. Bông hoa của tôi đơn điệu và lẻ loi một cách khổ sở và tay tôi nhói buốt. Ánh mắt anh không tìm tôi. "Nó chán Nghi rồi". Tôi từ từ đứng dậy. Cành hoa của tôi dài gần một mét. đầy gai và lá. bông hoa hé nở kiêu hãnh và đỏ hỏn máu tay tôi. Tôi đưa anh "Chúc mừng". Mắt tôi nhoè ướt và vẻ thành công rạng rỡ trong mắt anh. Những giọt nước mắt tôi cứ lăn dài. Vụt một cái, cành hoa dài vướng víu, tôi trở lại là tôi, quay về chỗ của mình và nhìn lên. Bông hồng của tôi kiêu hãnh là thế, giờ lẫn vào đám hoa với những giấy bọc đủ màu. Tôi đưa tay vuốt họng. Một cái gì dâng đầy nơi cổ.
Vài ngày nữa rồi anh xa tôi. Đi rất xa. Nơi đó rồi anh sẽ thành công. Tôi biết. Chỉ còn lại tôi và khoá học của mình. Rồi tôi sẽ ra sao?
"Em là Nghi". "Em là con gái", và "Em là em". Chỉ có ba mệnh đề như thế để nói về tôi. Hình như bao giờ tôi cũng tự đánh mất những cái của tôi, chỉ vì tôi không biết lúc nào "em là Nghi", lúc nào "em là con gái" và lúc nào "em là em". Tôi hiểu anh nhưng không chịu hiểu lúc nào "anh là anh", lúc nào "anh cũng giống những đứa con trai khác".
Ngày đưa anh ra tàu, lòng tôi trống vắng vô bờ. Anh đưa tay bắt tay tôi như mọi lần chia tay trước đó, tôi nhăn mặt, không phải vì cái nắm tay chặt mà vì những vết gai hoa hồng hôm nao vẫn chưa lành. "Sao thế em". Anh lật bàn tay tôi, nhìn những vết gai đâm chi chít. "Nó chán Nghi rồi". Tôi đã nắm chặt cành hoa. Rùng mình, tôi rụt tay lại. Anh im lặng. Tàu đi rồi. Tôi vẫn cứ đứng nơi sân ga nhìn theo mãi.
-----
"Em là Nghi". Tôi giới thiệu tên mình. Anh hỏi "Nghi là thế nào?". Tôi nhún vai "Là thế đấy".
Nghi là tôi năm đầu đại học sau nhưng đổ vỡ của một mối tình lãng mạn qua thư từ với một người nổi tiếng. Là Nghi nên tôi mất người đó một cách vô lý và có lý. Ngạo mạn và bất cần chỉ để che dấu đi những cái đang chất đầy trong hồn. Khi Nghi đút tay túi quần bỏ đi rồi xoay người nhìn lại, người đó nhìn theo Nghi với ánh mắt buồn buồn rồi cũng quay đi. Nghi ngậm miệng thật chặt, mắt nheo lại. Suốt đêm đó Nghi khóc, nước mắt cứ tuôn chảy, ướt đẫm chiếc gối. Không một chút thổn thức.
Những ngày sau Nghi tới lớp, đùa nghịch như một đứa con trai còn học phổ thông chứ không phải là sinh viên. Nghi sống đơn giản và xô bồ chẳng để ý gì cả. Nghi chẳng thèm để ý tới ai, tào lao với vài đứa bạn, với vài người mới quen nhưng lần sau gặp lại không nhớ đã nói gì, thậm chí không nhớ là mình đã gặp. Nghi vừa đọc sách vừa leo lẻo mồm "kê kích" những câu nói của người khác, khi người đó bực tức bỏ đi, Nghi lại vô tư học tiếp bài học của mình. Nghi nổi hứng bất chợt, Nghi "trái tính trái nết" như lũ bạn trai nói. Trời mưa rất to lang thang trên phố, chẳng biết đi đâu, làm gì. Buồn buồn Nghi vào chùa đốt ba nén nhang, thẩn thờ như một cô gái thất tình. Nghi lật lật tờ báo, gỏn lọn tuyên bố với lũ bạn quỷ xứ: " Có bài. Khao". Cả lũ ồ lên và rầm rầm kéo nhau đi.
Anh gặp tôi khi Nghi là như thế. Tôi thân mật với anh rất nhanh và nhập anh vào đám bạn bè của mình. "Vui buồn gom lại, tay đút túi quần theo nhau lang thang". Chỉ có là Nghi, tôi mới thoát khỏi những u buồn và sống vui vẻ tưởng chẳng có gì để nghĩ.
Rồi tôi gắn bó với anh lúc nào không hay. Tôi ngạc nhiên khi Nghi cũng như bao đứa con gái khác run run khi lần đầu tiên tay mình trong tay anh. Rất ngu ngơ khi anh tỏ tình "Em có yêu anh không?" Nghi trả lời "Không biết". Nghi cũng nhớ, cũng mong, cũng chờ, cũng đợi. Cũng giận hờn và nũng nịu, dịu dàng như một đứa con gái. "Dịu dàng như một đứa con gái - thằng bạn trề môi dài giọng - Mày á, mày ăn cắp ở đâu ra hai chữ đó". Khi yêu anh, tôi không còn gầm lên với thằng bạn đó "Mày không công nhận tao dịu dàng như một đứa con gái tao bẻ gãy giò". Tôi có thói quen nói cúi đầu nhìn xuống và chắp hai bàn tay trong lòng. Bên anh tôi hiền dịu là em. Tất cả những ngông cuồng ngạo mạn dưới tầm tay anh hết. Mấy thằng bạn lại hi hi cười: "Con ngựa bất kham gặp hàm thiếc cứng và đã tìm thấy đồng cỏ của mình". "Anh có thấy em dịu dàng không?" "Có, nhưng không giống những người con gái khác". "Bởi vì em là em". Tôi vênh mặt. "Và em yêu anh".
Tôi là Em yêu anh đến cạn mình. Em là em nên em không còn là Nghi nữa. "Mày có người yêu rồi tụi tao cóc thèm chơi với mày nữa". Mấy thằng bạn vui mồm hùng hồn tuyên bố. Em là con gái nên chỉ chắp tay vào lòng. Em không còn và không muốn lang thang với lũ bạn ngày xưa nữa. Yêu anh, em bỏ tất cả các cuộc đi chơi của lũ bạn, những bài viết thưa dần trên mặt báo, em cũng không viết thơ nữa dù vẫn lãng mạn như xưa. Em chỉ có thời gian cho anh và nghĩ về anh, chần chừ khi làm tất cả mọi việc, thờ ơ với tất cả mọi thứ anh không thích dù một thời em đã đam mê. "Tụi mình sẽ tới đó, tha hồ vui....." "Tao không đi" "Sao? Mày sợ nó à con quỷ con, cứ ở nhà mà chờ. Nó không đến đâu". Em chỉ cười "Tao không đi, mày biết tính tao rồi đấy". Cũng có hôm anh tới, hôm không. Chẳng bao giờ hẹn trước. Em thắc thỏm từng phút đi qua. Anh không đến, em khóc suốt đêm. Trong lúc đó có thể là anh bận, có thể anh nhởn nhơ với bạn bè quên cả em. Và cũng có khi anh không thích.
"Tao có bài. Khao tụi mày". Vẫn ly chè xưa, em chỉ ngồi im hiền thục, không gào thét tranh luận. "Tao với mày tới đó, có cái để viết hay lắm". Em hờ hững, ậm ờ. "Mày sao thế?". Em cười trừ không nói. "Thôi thông cảm cho nó đi". Thằng bạn nhấm nháy. Em hét to "Lũ quỷ" nhưng rồi lại cười. Thằng bạn to mồm với em bây giờ dịu dàng bảo "Mày yêu nó vừa thôi. Con
trai ưa tìm lạ và phải chinh phục. Mày yêu nó quá là đánh mất mình rồi đấy. Mày không sợ nó chán mày sao. Nó thì cũng giống những thằng con trai khác. Mà mày biết con trai...." Em dài giọng: "Mày nghĩ tao không biết chắc". Thằng bạn nhe răng cười "Mày ơi, tình yêu là một con chó, đuổi thì nó chạy, chạy thì nó đuổi. Nhưng đứng im thì nó sủa" Em vỗ vai thằng bạn, nó nói giọng đùa cợt nhưng mắt nó thì thật lòng!
Em vẫn tin anh là anh. Riêng biệt và em nhận ra anh giữa mọi người. Là anh lý sự cho lời tỏ tình của mình "Em có yêu anh không?. Anh nghĩ sẽ nói tiếp "Anh yêu em", nhưng điều đó thì anh biết rồi và em cũng biết. Thế nên anh hỏi em thôi". Là anh lém lĩnh khi em hỏi "Anh có chung thuỷ không?" "Với em thì anh có".
Em là Nghi. Em là con gái. Em là em. Anh là anh. Và anh cũng giống những thằng con trai khác. Tất cả đều đúng. Duy chỉ có một điều em không biết đúng lúc.
Cái lúc anh là anh, em là Nghi dài giọng "Cám ơn" và gào lên "Anh cút đi cho đời em nhờ". Anh là anh nên anh bỏ đi. Tại sao lúc đó em không là em, yêu anh và quên đi những cái chấp nhặt vớ vẩn của mình? Để khi tự ái lùi xa nhường chỗ cho em của trăm ngàn nhung nhớ, ân hận, cho trăn trở giấc trong đêm, gối đầm nước mắt. Em không chịu được những trống vắng và cách xa. Em là em, yêu anh đến ngu ngơ. Trong cơn sốt mê man, em lầm bầm gọi tên anh, ngốc nghếch tin anh nóng vội sẽ tìm đến, và khóc rất nhiều khi tỉnh lại giữa những bức tường bệnh viện. Lẽ ra em nên giống những đứa con gái khác, giữ thế của mình, chắc chắn rồi anh sẽ tới tìm em. Nhưng em là em, dù lỗi tại anh, tại em, giận hờn em đều làm lành và đến tìm anh. Lúc ấy, anh lại giống những đứa con trai khác. Dần dần anh làm cao ngay cả với em.
Cứ thế mỗi ngày em lại thấy vết rạn rõ dần. Em yêu anh đến đánh mất mình lúc nào không hay. Em dồn tất cả về anh và hoảng hốt nhận ra em sẽ trơ trọi biết dường nào nếu không có anh. Yêu anh, hình như em quên em đi, chỉ biết chờ đợi, không đòi hỏi yêu cầu. Em chỉ biết yêu như chính em có. Không kìm giữ dù lý trí biết rằng có thể em sẽ mất anh. "Tình yêu là con quái vật, để nó đói thì nó sống. Cho nó ăn no thì nó chết". Nhưng em là em
Ngày trước em là Nghi nên anh nhận ra em giữ mọi người. Bây giờ em là Nghi bướng bỉnh và bất cần, chỉ làm anh mỏi mệt và tự ái. Anh là anh thì em lại giống những đứa con gái khác, anh xem thường. Em là em thì anh lại giống những đứa con trai khác: vì em là "Em của anh" nên anh chẳng còn gì để chinh phục, phải giữ. Trong anh, em nhạt nhoà dần. Em nhạy cảm và em hiểu. Tất cả của em đều không đúng lúc. Em biết rằng sẽ mất anh và lo sợ ngày đó sẽ đến. Điên cuồng giữ anh, nhưng chẳng thể nào giữ nổi, dù giữ bằng Nghi, bằng tình yêu cũng thế.
Những ngày cuối cùng bên nhau, duy chỉ có mình tôi cảm nhận không còn nồng nàn như xưa nữa. Anh nói sẽ rất nhớ tôi nhưng tôi biết nỗi nhớ ấy rồi sẽ nhạt nhoà. Anh nói sẽ viết thư về và tôi biết những lá thư ấy sẽ thưa dần và...Lẳng lặng tôi cắt mái tóc dài nuôi từ hồi vào đại học. "Cho nó gọn" tôi giải thích với đám bạn dù mỗi ngày chải tóc tôi thấy hẫng hụt vô bờ. Tôi giành lấy chìa khoá hòm thư lớp vì không muốn bạn bè thấy những lá thư anh vơi dần. Không tâm sự với ai, tôi vẫn vui cười như người hạnh phúc. Duy chỉ có thằng bạn to mồm có vẻ hiểu. Câu "Nó chán Nghi rồi" của nó ngày nào cứ day dứt mãi trong tôi.
Năm cuối đại học của tôi gần giống năm đầu. Em lại là Nghi vì không có anh, em chẳng thể nào là em dù với bạn bè em dịu dàng như một đứa con gái. Lại lang thang với đám bạn bè, những buổi tụ tập, đàn hát, thơ văn. Thật khó khi đẩy những ý nghĩ về anh ra khỏi đầu. Tôi lấp thời gian bằng công việc. Tại sao trước đây thời gian cho anh, nghĩ về anh, một ngày quá ngắn và trôi nhanh, bây giờ một ngày quá dài và trôi chậm?
Đã lâu mới gào với lũ bạn bè thân thiết và chua ngoa "Mặc xác tụi mày và kệ thây tao". "Mày lại về với tụi tao nha Nghi. Tao giận nó lấy mày của tụi tao một thời gian lâu quá". Mấy thằng bạn tranh nhau nói thế. Những đứa con gái trong bọn đã có người yêu chỉ mình tôi trở lại. Thằng bạn to mồm rất dịu dàng nói với tôi: "Nó trả lại mày cho tụi tao nhưng không còn là Nghi ngày xưa nữa". Ngày xưa mắt tôi đâu có buồn và tôi không hay thở dài. Tôi khóc. Ngon lành như một đứa trẻ giữa đám bạn trai. Bạn bè bao giờ cũng bao dung và chấp nhận dù tôi là Nghi, tôi là một đứa con gái hay tôi là Em, dù tôi có bỏ tụi nó 3 năm và bây giờ quay trở lại.
Anh tìm tôi gần 1 năm sau ngày anh ra trường. Biết tôi lang thang với lũ bạn, anh đi tìm. Khi ấy, ở nơi vẫn thường tụ họp nhau, tôi nằm trên một cành cây to đọc sách. Miệng huýt sáo một bài hát vui không đầu không đuôi, thỉnh thoảng xô bồ vài câu bình luận với mấy đứa bạn ở dưới. Anh đến, tụi nó lao xao. Tôi ngồi im, chết lặng. Điều có thể, hy vọng. Tôi sẽ là Nghi hay là em?? "Nghi" Thằng bạn to mồm hét. Cuốn sách rơi xuống đất và tôi xuống theo. Nhìn thật sâu vào mắt anh, tôi hiểu đã có những cái vĩnh viễn ra đi.
Lũ bạn đi đâu hết. Tôi ngồi bệt xuống cỏ, đưa tay vuốt mái tóc hụt hẫng của mình theo cách vuốt tóc của một đứa con trai. "Em sống thế này ư?" "Vâng" "Anh cảm tưởng gặp lại em của 4 năm về trước". Vụt về trong tôi tất cả. "Em là Nghi". Nghi lại là Nghi. Tôi đưa mắt nhìn xa hơn một chút. Nhưng đâu phải là Nghi của thuở ấy nữa. Vẫn ngông nghênh, ngạo mạn, bất cần nhưng thuở ấy Nghi vui hơn dù cũng là đổ vỡ. Rất có thể vĩnh viễn em không bao giờ là em nữa dù em vẫn là Nghi và có thể giống những đứa con gái khác.
Tôi nhìn anh và bất giác hỏi " Anh hiểu điều em đang nghĩ không?" Nhìn rất lâu vào mắt tôi, anh cúi đầu nói nhỏ "Có lẻ anh hiểu". Tôi mỉm cười vu vơ. Buồn hay vui cái ngày ta đã biết. Đứng dậy, bước đi vô định. Bất giác lại thọc tay vào túi quần. Cổ nghẹn cứng. Tôi huýt sáo. Một cái gì như pha lê vỡ vụn!